Πώς η κίνηση ωφελεί την πνευματική μας υγεία
Ενώ είναι ξεκάθαρο πως τα συναισθήματα μπορούν να επηρεάσουν την κίνησή μας, δεν είναι εξίσου ξεκάθαρο πως η κίνηση επιδρά στα συναισθήματα. Για παράδειγμα, όταν αισθανόμαστε κουρασμένοι και λυπημένοι, μπορεί να κινούμαστε πιο αργά.
Όταν έχουμε άγχος, μπορεί να βιαζόμαστε ή να παραλύουμε εντελώς. Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως η σύνδεση μεταξύ εγκεφάλου και σώματος είναι αμφίδρομη, γεγονός που σημαίνει ότι και η κίνηση μπορεί να αλλάξει τον εγκέφαλο.
Πώς η άσκηση μπορεί να βελτιώσει τις διαταραχές στη διάθεση
Η συχνή αερόβια άσκηση μπορεί να μειώσει το άγχος, κάνοντας το σύστημα του εγκεφάλου που ευθύνεται για την αντίδραση «πάλης ή φυγής» (fight or flight), λιγότερο αντιδραστικό. Όταν οι αγχώδεις άνθρωποι αντιμετωπίζουν σωματικές αλλαγές που τους προκαλούν φόβο -όπως η ταχυκαρδία- μέσα από την τακτική αερόβια άσκηση, μπορούν να αναπτύξουν μεγαλύτερη ανοχή απέναντι σε αυτά τα συμπτώματα.
Συχνή άσκηση όπως το ποδήλατο ή αερόβια γυμναστική, γυμναστική με αντιστάσεις, η ευλυγισία καθώς και οι ασκήσεις ισορροπίας, μπορούν επίσης να μειώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Η άσκηση μπορεί να αποβεί εξίσου αποτελεσματική με μια φαρμακευτική αγωγή ή με συνεδρίες ψυχοθεραπείας. Η συχνή άσκηση μπορεί να ανεβάσει τη διάθεση, αυξάνοντας μια πρωτεΐνη του εγκεφάλου που ονομάζεται BDFN και η οποία βοηθά την ανάπτυξη των νευρικών ινών.
Για τα άτομα με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής (ADHD), άλλη έρευνα υποδεικνύει ότι 20 λεπτά ποδηλασίας μέτριας έντασης, βελτίωσε συνοπτικά τα συμπτώματα. Ενίσχυσε το κίνητρο των συμμετεχόντων για να ολοκληρώσουν εργασίες που απαιτούσαν συγκεντρωμένη σκέψη, αύξησε την ενέργειά τους, ενώ μείωσε το συναίσθημα σύγχυσης ή υπερδιέγερσης.
Η συνειδητή κίνηση έχει αποδειχθεί ότι καταπραΰνει τα συμπτώματα κατάθλιψης. Αυτό είναι ένα είδος κίνησης κατά το οποίο δίνουμε προσοχή στις αισθήσεις του σώματος και στη θέση μας στο χώρο όταν κινούμαστε. Το Qigong, το Tai Chi και άλλα είδη yoga μπορούν επίσης να βοηθήσουν.
Για παράδειγμα, η συχνή πρακτική yoga μπορεί να αμβλύνει τα συμπτώματα του μετα-τραυματικού στρες, σε σημείο που μερικοί ασθενείς δεν συνεχίζουν να πληρούν τα κριτήρια για αυτή τη διάγνωση. Αλλάζοντας τη στάση και την αναπνοή μας, μπορούμε να αλλάξουμε και τον εγκέφαλό μας, με αποτέλεσμα να μειώσουμε το άγχος, την κατάθλιψη, το στρες και να οδηγηθούμε σε μια αίσθηση ευφορίας.
Τα αναπάντεχα οφέλη των συγχρονισμένων κινήσεων
Τόσο η φυσική άσκηση όσο και η ενσυνείδητη κίνηση είναι δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας και μπορούν να βελτιώσουν το πώς νιώθουμε. Όμως, μια πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε πως όταν προσπαθούμε να κινηθούμε συγχρονισμένα με κάποιον άλλον, βελτιώνουμε ταυτόχρονα την αυτοεκτίμησή μας.
Το 2014, η ψυχολόγος Joanne Lumsden κα οι συνεργάτες της διεξήγαν μια έρευνα που ζητούσε από τους συμμετέχοντες να αλληλεπιδράσουν με ένα άλλο άτομο, μέσω video-συνδέσμου (link). Το άτομο αυτό έκανε μια τυπική άσκηση -περιφορά ώμων- ενώ οι συμμετέχοντες παρακολουθούσαν και στη συνέχεια έκαναν και οι ίδιοι την ίδια κίνηση.
Στην πραγματικότητα το link ήταν ένα μαγνητοσκοπημένο βίντεο μιας 25χρονης κοπέλας η οποία έκανε περιφορές ώμων. Ως μέρος του πειράματος, οι συμμετέχοντες έπρεπε είτε να συγχρονίσουν την κίνηση τους, είτε ηθελημένα να μην την συγχρονίσουν με αυτή του άλλου ατόμου.
Επίσης, συμπλήρωσαν μια φόρμα σχετικά με τη διάθεσή τους, πριν και μετά από κάθε φάση της διαδικασίας, ενώ κατέγραψαν και πόσο κοντά ένιωσαν με το άτομο που έκανε την άσκηση.
Τα αποτελέσματα ήταν ενδιαφέροντα. Όταν οι συμμετέχοντες συγχρόνιζαν ηθελημένα τη κίνησή τους με το βίντεο, είχαν περισσότερη αυτοπεποίθηση από όταν δεν το έκαναν. Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει πως ο συγχρονισμός της κίνησης με άλλους, μας κάνει να τους συμπαθούμε περισσότερο. Επίσης, συνεργαζόμαστε περισσότερο μαζί τους και είμαστε πιο ανεκτικοί απέναντί τους.
Στην πραγματικότητα, μέσα από τον συγχρονισμό των κινήσεων, μπορούμε να θυμηθούμε ευκολότερα τα λεγόμενα κάποιου ή πώς μοιάζει. Αυτή ήταν η πρώτη έρευνα που υπέδειξε πως ο συγχρονισμός βοηθά στο να αισθανθούμε καλύτερα και για τον εαυτό μας. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί η θεραπεία μέσω χορού μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση ασθενών με κατάθλιψη.
Τα οφέλη του περπατήματος
Περπατώντας μόνο 2,5 ώρες την εβδομάδα -δηλαδή 21 λεπτά την ημέρα- μειώνουμε τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων κατά 30%. Επιπρόσθετα, αυτή η δωρεάν άσκηση, που δεν απαιτεί κανέναν απολύτως εξοπλισμό, έχει αποδειχθεί πως ελαττώνει την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη και καρκίνου, υπότασης και χοληστερόλης, ενώ μας κρατά και σε πνευματική επαγρύπνηση.
Έρευνα του Πανεπιστήμιου της Utah το 2014, έδειξε πως κάθε λεπτό χαλαρού περπατήματος, μειώνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας στις γυναίκες κατά 5%.
Το περπάτημα βοηθά και στη βελτίωση της διάθεσης. Πολλές έρευνες υποδεικνύουν πως είναι τόσο αποτελεσματικό όσο και η φαρμακευτική αγωγή κατά της κατάθλιψης. Βοηθά στην εκτόνωση του καθημερινού άγχους, καθώς η ένταση υποχωρεί όσο ο δρόμος ανοίγεται μπροστά μας.
Τα επίπεδα ενδορφίνης ανεβαίνουν με αποτέλεσμα να καλυτερεύει και η διάθεσή μας, ενώ συχνά ξεδιαλύνει και τη σκέψη μας- δεν είναι τυχαίο ότι συχνά βρίσκουμε τη λύση σε θέματα που μας απασχολούν ενώ περπατάμε.
Τέλος, είναι ένας φανταστικός τρόπος να γνωρίσουμε νέα άτομα και να έρθουμε πιο κοντά με τους γείτονές μας. Κάντε μια βόλτα με τα παιδιά σας μετά το βραδινό φαγητό. Αυτό μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη επικοινωνία, να μειώσει τα συμπεριφορικά προβλήματα και να ενισχύσει την ακαδημαϊκή τους επίδοση.
Συνοψίζοντας
Το μυαλό και το σώμα είναι πλήρως αλληλένδετα. Και ενώ ο εγκέφαλος είναι το κύριο σύστημα ελέγχου για τις κινήσεις του σώματος, ο τρόπος που κινούμαστε μπορεί να επιδράσει εξίσου στον τρόπο που σκεφτόμαστε και νιώθουμε.
Οι θεραπείες μέσω της κίνησης χρησιμοποιούνται ως συμπληρωματικές αγωγές για την κατάθλιψη και το άγχος, μαζί με την ψυχοθεραπεία ή το διαλογισμό.
Κάνοντας γυμναστική, μια βόλτα στη φύση όπου περπατάμε συνειδητά με τον εαυτό μας ή και έναν συγχρονισμένο περίπατο με κάποιον φίλο, μπορούμε να βιώσουμε σημαντικές θετικές αλλαγές στη συναισθηματική μας κατάσταση.
Αυτό το καλοκαίρι μπορείτε να εκμεταλλευτείτε τo χρόνο σας στις διακοπές για να κινηθείτε συνειδητά. Όπου και αν βρεθείτε, αναζητήστε τη φύση και επιλέξτε να κάνετε έναν περίπατο παρατηρώντας τη φύση γύρω σας, νιώθοντας το σώμα σας καθώς περπατάτε. Μπορείτε αν θέλετε να εξασκηθείτε ακολουθώντας και τις οδηγίες του παρακάτω διαλογισμού περπατήματος.
Πηγές: Harvard Health Publishing
Λιγότερο άγχος, περισσότερη υγεία, ηρεμία & ισορροπία
με τα online προγράμματά μας
Μάθετε διαλογισμό
Πρόγραμμα 5 εβδομάδων που ολοκληρώνετε στο δικό σας χρόνο. Μάθετε να εξασκείστε στο mindfulness για να ζείτε με λιγότερο άγχος και περισσότερη υγεία και ισορροπία.
Εξασκηθείτε κάθε μέρα
