Mindfulness στην οικογένεια: Πώς να φέρετε περισσότερη γαλήνη και παρουσία στην οικογενειακή ζωή
Τι μπορούμε να κάνουμε για να φέρουμε περισσότερη γαλήνη αυτή την περίοδο στην οικογένειά μαςq ; Συνοψίσαμε συμπεριφορές και στάσεις που οι οικογένειες που λειτουργούν με περισσότερη ενσυνειδητότητα και επίγνωση κάνουν διαφορετικά.
1. «Αγκαλιάζουν» τις ατέλειες
Ακόμα και στις καλύτερες στιγμές, κανείς από εμάς δεν είναι ο τέλειος γονιός: νευριάζουμε, αντιδρούμε υπερβολικά, λέμε και κάνουμε πράγματα που ευχόμαστε να είχαμε αποφύγει. Μέσα σε αυτή την πολύ παράξενη περίοδο, το να είσαι γονιός φαντάζει διαφορετικό αλλά και δυσκολότερο από κάθε άλλη φορά.
Θα κάνουμε λάθη, θα πληγώσουμε τα συναισθήματα των παιδιών μας και πιθανώς δεν θα είμαστε παρόντες με τον τρόπο που εμείς θα θέλαμε ή τα παιδιά μας θα θέλανε να είμαστε. Ωστόσο, κανένα από τα παραπάνω δεν μας καθιστά κακούς γονείς- είναι όλα ανθρώπινα.
Ίσως τα παιδιά να βλέπουν περισσότερη τηλεόραση απ’ ότι συνήθιζαν, ή δεν τρέφονται το ίδιο υγιεινά με πριν. Αντί να τιμωρούμε τον εαυτό μας γι’ αυτό, ας προσπαθήσουμε να αποδεχθούμε αυτές τις ατέλειες. Ας υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας: δεν υπάρχει εγχειρίδιο για το πώς να είσαι γονιός κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας.
Όταν καταφέρουμε να φτάσουμε σε ένα σημείο αποδοχής, μπορούμε και να ανακαλύψουμε περισσότερη ηρεμία και χάρη μέσα μας. Όταν όμως αυτοτιμωρούμαστε για τα λάθη μας, δημιουργούμε περισσότερο πόνο, φόβο και απομάκρυνση, τόσο από τον εαυτό μας, όσο και από τους γύρω μας.
Πρακτική: Αφιερώστε ένα λεπτό για να σκεφτείτε έναν τρόπο που o νους σας σας λέει ότι αποτυγχάνετε ως σύντροφοι ή γονείς. Έπειτα, παρατηρήστε τα συναισθήματα που προκύπτουν.
Συνειδητοποιήστε ό,τι σας κάνει να αισθάνεστε άβολα και αντιμετωπίστε το με μια ευγενική χειρονομία.
Μπορείτε να τοποθετήσετε τα χέρια σας σε ένα σημείο του σώματος σας (π.χ. στην καρδιά ή την κοιλιά) ώστε να αισθανθείτε τη ζεστασιά τους ή μπορείτε ακόμα και να αγκαλιάσετε τον εαυτό σας λέγοντας «Ο νους μου, μου λέει πως αποτυγχάνω, αλλά η αλήθεια είναι πως κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ.»
Επαναλάβετε αυτή τη φράση όσες φορές χρειαστεί, ώστε να νιώσετε το σώμα σας να μαλακώνει και να ηρεμεί.
2. Ακούν με περιέργεια
Πόσες φορές διαβάζουμε ένα email ή τσεκάρουμε το κινητό μας ενώ μας μιλούν το παιδί ή ο/η σύντροφός μας και κουνάμε καταφατικά το κεφάλι μας- μόνο για να συνειδητοποιήσουμε ξαφνικά πως δεν ακούσαμε τίποτα από όσα μας είπαν;
Συχνά η προσοχή μας αποσπάται και με πολλούς από εμάς να δουλεύουμε από το σπίτι, το να είμαστε ενεργοί ακροατές μπορεί να είναι τεράστια πρόκληση. Ακούγοντας με περιέργεια και ενδιαφέρον, μειώνουμε τις πιθανότητες των παρεξηγήσεων και αυξάνουμε τις ευκαιρίες για καλύτερη επικοινωνία και ανάπτυξη των οικογενειακών δεσμών.
Πρακτική: Δείτε αν μπορείτε να παρατηρήσετε πότε διακόπτετε τον συνομιλητή σας σε μια διαφωνία- αυτό είναι ένδειξη ότι δεν τον ακούτε πραγματικά.
Κάντε μια παύση, πάρτε μια βαθιά αναπνοή, νιώστε τα πόδια σας στο έδαφος και παρατηρήστε τι συναισθήματα ξυπνούν μέσα σας.
Και έπειτα συνεχίστε τη συζήτηση, επιλέγοντας να είστε πλήρως παρόντες, ακούγοντας τον συνομιλητή σας. Θα εκπλαγείτε από τη μεταμορφωτική δύναμη της ενσυνείδητης ακρόασης με ανοιχτή καρδιά.
3. Επικοινωνούν με θάρρος
Το να είμαστε ευάλωτοι είναι δύσκολο και συχνά τρομακτικό, και αυτό είναι ένας βασικός λόγος που πολλές φορές αποφεύγουμε δύσκολες συζητήσεις με τους άλλους. Τώρα που περνάμε περισσότερο χρόνο στο σπίτι, οι πιθανότητες να βρεθούμε σε έναν τσακωμό με ένα μέλος της οικογένειάς μας είναι περισσότερες.
Ένα μέρος της αποτελεσματικής επικοινωνίας είναι και ο προσωπικός στοχασμός των εσωτερικών μας σκέψεων και συναισθημάτων. Για παράδειγμα, αν αισθανόμαστε θυμωμένοι με τον/την σύντροφό μας, ας αναρωτηθούμε: τι ζητάμε από εκείνους;
Πάνω στην ένταση της στιγμής, ίσως μοιάζει ευκολότερο το να υποχωρήσουμε και να μην μιλήσουμε για κάτι επώδυνο, όμως ό,τι δεν επιλύεται μπορεί να μετατραπεί σε κάτι χειρότερο. Η αλήθεια είναι ότι το να είμαστε ξεκάθαροι και ειλικρινείς με τους άλλους σχετικά με τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας, είναι στην ουσία μια πράξη ευγένειας, η οποία θέτει τα θεμέλια για ένα καλύτερο μέλλον.
Πρακτική: Δείτε αν υπάρχει κάτι που σας ενοχλεί και δεν το έχετε μοιραστεί. Αφιερώστε μερικές στιγμές για να φτάσετε στην καρδιά του προβλήματος.
Παρατηρήστε τα συναισθήματα που προκύπτουν - ίσως νιώθετε θυμό, λύπη ή φόβο. Πηγαίντε βαθύτερα και εξερευνήστε τις ανάγκες που έχετε και που ίσως δεν ικανοποιούνται, όπως κατανόηση, σεβασμό ή χώρο για επικοινωνία.
Μετά από αυτή την ενδοσκόπηση, δείτε αν είστε έτοιμοι να προσεγγίσετε την οικογένειά σας με ειλικρίνεια και φιλική περιέργεια, ενώ μοιράζεστε ξεκάθαρα όσα νιώθετε, σκέφτεστε και χρειάζεστε.
4. Εξασκούν την εκτίμηση και ευγνωμοσύνη
Μπορεί να φαίνεται ακατόρθωτο να μην εστιάζουμε στα αρνητικά που συμβαίνουν γύρω μας, δεδομένων των συνθηκών. Ωστόσο, βρίσκοντας μικρά πράγματα για τα οποία αισθανόμαστε ευγνώμονες - το ηλιοβασίλεμα, ένα ζεστό γεύμα, τα λουλούδια στον κήπο- μπορούμε να βελτιώσουμε τη διάθεσή μας.
Υπάρχουν τόσες στιγμές για να νιώσουμε ευγνωμοσύνη για τους άλλους, όπως το να αναγνωρίσουμε πως τα παιδιά μας άδειασαν το πλυντήριο πιάτων ή πως είναι έτοιμα στην ώρα τους.
Ενσωματώνοντας την ευγνωμοσύνη και την εκτίμηση στην καθημερινή μας ρουτίνα, μπορούμε να κάνουμε το σπίτι μας ένα πιο αισιόδοξο και χαλαρό περιβάλλον κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου.
Πρακτική: Μέσα στις επόμενες μέρες, προσπαθήστε να δείξετε την εκτίμησή σας πιο συνειδητά. Όπως και πολλά αλλά, είναι μια πράξη μεταδοτική, με αποτέλεσμα να εκτιμούν κι εσάς περισσότερο.
Είναι ευκολότερο να ξεκινήσετε με μικρά βήματα, οπότε επιλέξτε κάτι -ίσως αυτονόητο- για το οποίο είστε ευγνώμονες και εκφράστε την εκτίμησή σας σε μια στιγμή που συνήθως δεν θα λέγατε τίποτα (π.χ. όταν κάποιος σας φέρνει ένα ποτήρι νερό).
Παρατηρήστε τις προσδοκίες που έχετε από αυτή σας την κίνηση, καταγράψτε τες και στη συνέχεια αφήστε τες να φύγουν.
5. Συγχωρούν τον εαυτό τους και τους άλλους
Κάθε οικογένεια περνά δύσκολες στιγμές. Μερικές φορές αισθανόμαστε πως δεν μας ακούν, δεν μας εκτιμούν ή δεν μας βλέπουν πραγματικά, ενώ κάποιες άλλες τα μέλη μιας οικογένειας μπορεί να πουν πράγματα που δεν εννοούν και που εύχονται εν τέλει να μπορούσαν να πάρουν πίσω.
Η Lily Tomlin είπε κάποτε πως: «συγχώρεση σημαίνει να αφήσουμε κάθε ελπίδα για ένα καλύτερο παρελθόν». Τα παρακάτω τρία βήματα μπορούν να μας βοηθήσουν να συγχωρούμε πιο εύκολα, τόσο τον εαυτό μας όσο και τους άλλους:
Συγχωρούμε – Αν έχουμε κάνει λάθος, μπορούμε να θέσουμε την πρόθεση να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για αυτό, να κατανοήσουμε ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν, να θυμηθούμε πως δεν είμαστε τέλειοι και να συνειδητοποιήσουμε πως συχνά κάνουμε λάθη λόγω άγνοιας, σύγχυσης ή στεναχώριας.
Ερευνούμε – Εξασκούμε τον αυτό-στοχασμό και την επικοινωνία για να ερευνήσουμε και να ανακαλύψουμε πως μπορούμε να αντιδράσουμε διαφορετικά την επόμενη φορά.
Προσκαλούμε – Προσκαλούμε τον εαυτό μας να ξεκινήσει ξανά, έχοντας ως βάση τα μαθήματα που παίρνουμε από αυτή τη διαδικασία.
Πρακτική: Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για συγχώρεση μέσα στο περιβάλλον της οικογένειας. Μείνετε σε επιφυλακή για τέτοιες στιγμές και αναγνωρίστε τες ως ευκαιρίες για να εξασκήσετε τη συγχώρεση. Είναι επίσης ευκαιρίες για προσωπική μάθηση και βελτίωση.
6. Είναι υποστηρικτικές
Μπορεί να μην είμαστε σε θέση να συνεισφέρουμε οικονομικά και η φυσική απόσταση να καθιστά δύσκολο το να συμμετέχουμε εθελοντικά σε διάφορες δράσεις που συμβαίνουν για να υποστηρίξουμε τους συνανθρώπους μας ή τους σκοπούς που έχουν για εμάς σημασία.
Αυτό μπορεί να σημαίνει πως επικοινωνούμε με έναν φίλο που μένει μόνος του και τον ρωτάμε πώς είναι. Ή προσφερόμαστε να κάνουμε τα ψώνια για κάποιον που ανήκει σε ευπαθή ομάδα. Υπάρχουν τόσοι διαφορετικοί τρόποι για να εκφράσουμε τη γενναιοδωρία και τη συμπόνοια μας.
Είτε μικρές είτε μεγάλες, αυτές οι πράξεις είναι τρόπος να επουλώσουμε τραύματα μέσα στο σύστημα της οικογένειας, της κουλτούρας μας αλλά και του κόσμου συνολικά. Η σύνδεση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του ευεξίας και ξεκινά μέσα στην οικογένεια.
Πρακτική: Οργανώστε μια οικογενειακή συζήτηση σχετικά με τη γενναιοδωρία και τη συμπόνια, τη σημασία τους αλλά και τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να τις εντάξετε στην καθημερινότητα της οικογένειας. Θα εκπλαγείτε από τις δημιουργικές ιδέες των παιδιών σας!
Έχει αποδειχθεί πως όταν συμπεριλαμβάνουμε τα παιδιά στην οργάνωση, αναπτύσσουν μια προσωπική σύνδεση με την εμπειρία και παραμένουν αφοσιωμένα σε αυτή, ενώ η εμπειρία αποκτά και περισσότερο νόημα για τα ίδια.
7. Παίζουν και περνούν καλά
Η περίοδος που διανύουμε είναι σοβαρή, αν δεν κάνουμε όμως ένα διάλειμμα από τα νέα, τα social media και τα email της δουλειάς, ρισκάρουμε να εξαντληθούμε.
Τα ομαδικά παιχνίδια, οι βόλτες και το μαγείρεμα με τα μέλη της οικογένειας μπορούν να φέρουν στιγμές χαράς μέσα στην ημέρα αλλά και να μας επανασυνδέσουν.
Πηγές: Mindful