Η σημασία της ενσυναίσθησης στην ηγεσία
Θυμηθείτε τον πιο επιδραστικό manager για τον οποίο έχετε δουλέψει στην καριέρα σας. Κάποιον άνθρωπο που σας ενέπνευσε, στον οποίο αναγνωρίζατε ένα ταλέντο στην διαχείριση των ανθρώπων της ομάδας του.
Και έπειτα αναλογιστείτε τι χαρακτηριστικά είχε αυτός ο άνθρωπος. Γιατί τελικά ήταν επιδραστικός για εσάς και για ποιο λόγο τον θαυμάζατε;
Οι πιθανότητες είναι πως καταγράφοντας τα χαρακτηριστικά αυτού του ανθρώπου, λίγο έχουν να κάνουν με business skills, και περισσότερο με τον τρόπο που επικοινωνούσε με εσάς και την ομάδα. Συνήθως, αυτοί οι άνθρωποι έχουν εξαιρετικές επικοινωνιακές δεξιότητες, είναι καλοί ακροατές, προσφέρουν το χρόνο και την προσοχή τους, νοιάζονται για τους άλλους και το δείχνουν με μικρούς και μεγάλους τρόπους. Με άλλα λόγια, έχουν ενσυναίσθηση.
Η ενσυναίσθηση είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό ενός ηγέτη, μια δεξιότητα που επηρεάζει την επιτυχία και την αποτελεσματικότητα στην εργασία. Η ικανότητα ενός ηγέτη να κατανοεί και να αντιλαμβάνεται τις συναισθηματικές και ψυχολογικές ανάγκες των ανθρώπων στην ομάδα του, του επιτρέπει να επικοινωνεί αποτελεσματικά, να προσαρμόζει το στυλ ηγεσίας του και να διαχειρίζεται καλύτερα τις σχέσεις με την ομάδα του.
Τι σημαίνει ενσυναίσθηση στην εργασία;
Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω μας, αλλά και να στεκόμαστε δίπλα τους, κατανοώντας και υποστηρίζοντας τις ανάγκες τους. Απαιτεί αυτεπίγνωση (self-awareness), δηλαδή την ικανότητα να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε αρχικά τα δικά μας συναισθήματα και το πώς αυτά επηρεάζουν τις ενέργειές μας. Μόνον όταν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τα δικά μας συναισθήματα μπορούμε να αντιληφθούμε και να συμπάσχουμε με τους άλλους.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός ηγέτη με ενσυναίσθηση;
Ένας ηγέτης με ενσυναίσθηση διακρίνεται από ορισμένα χαρακτηριστικά:
Ανεκτικότητα και ανοχή: είναι ανοικτός στις διαφορετικές απόψεις και αντιμετωπίζει την ποικιλομορφία με σεβασμό. Δεν κρίνει επιπόλαια και αντίθετα προσπαθεί να κατανοήσει τις απόψεις και τα συναισθήματα των άλλων.
Συναισθηματική νοημοσύνη: είναι σε θέση να αναγνωρίζει, να κατανοεί και να διαχειρίζεται τα συναισθήματα, τόσο τα δικά του όσο και των άλλων. Μπορεί να ανταποκριθεί σε προκλήσεις με ευαισθησία και να εκφράζει κατανόηση και συμπόνοια.
Επικοινωνία: είναι ικανός να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τους άλλους. Ακούει ενεργά και εμπλέκεται σε βαθύτερα επίπεδα με τα άτομα της ομάδας του, εμπνέοντας εμπιστοσύνη και συνεργασία.
Αυτογνωσία: είναι σε θέση να ρυθμίζει τις δικές του συναισθηματικές αντιδράσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τον εαυτό του. Αυτή η αυτογνωσία του επιτρέπει να είναι πιο αυθεντικός και επιδραστικός στο ρόλο του, καθώς μπορεί να επιλέγει συνειδητά το πώς θα ανταποκριθεί σε κάθε περίσταση.
Ενθαρρυντικό περιβάλλον: δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι νιώθουν ασφάλεια, εμπιστοσύνη και υποστήριξη. Ενθαρρύνει τη συνεισφορά των μελών της ομάδας, την αυτοπεποίθηση και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους μέσα στον οργανισμό.
Εμπιστοσύνη και ειλικρίνεια: δημιουργεί εμπιστοσύνη στην ομάδα του μέσω της ειλικρίνειας και της αυθεντικότητας του. Εκφράζει ανοιχτά και με σεβασμό την άποψή του, είναι ειλικρινής και δημιουργεί μια ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης και αμοιβαίας συνεργασίας.
Ευελιξία και προσαρμοστικότητα: είναι ικανός να προσαρμόζεται στις αλλαγές και να αντιμετωπίζει οποιεσδήποτε προκλήσεις με ευελιξία. Αντιλαμβάνεται τις ανάγκες και τις εκάστοτε συνθήκες της ομάδας και είναι ικανός να προσαρμόζει την ηγετική του προσέγγιση ανάλογα.
Αναγνώριση και επιβράβευση: αναγνωρίζει και επιβραβεύει τις προσπάθειες και τις επιδόσεις των μελών της ομάδας του. Αυτή η αναγνώριση μπορεί να είναι τόσο δημόσια όσο και ιδιωτική, προσφέροντας έτσι κίνητρο και ενθουσιασμό στους εργαζόμενους.
Επιστημονική έρευνα για την ενσυναίσθηση στην ηγεσία
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Korn Ferry, είχε ως στόχο να διερευνήσει τη σημασία της ενσυναίσθησης στην ηγεσία και την επίδρασή της στην απόδοση των επιχειρήσεων. Η έρευνα περιλάμβανε περισσότερες από 55.000 επιχειρήσεις από διάφορους κλάδους.
Οι ερευνητές της Korn Ferry αξιολόγησαν τη συσχέτιση μεταξύ των δεικτών ενσυναίσθησης των ηγετών και των επιδόσεων των επιχειρήσεων. Η ενσυναίσθηση αξιολογήθηκε ως η ικανότητα των ηγετών να αντιλαμβάνονται και να συμπαραστέκονται στις ανάγκες, τις ανησυχίες και τις συναισθηματικές καταστάσεις των υπολοίπων μελών της ομάδας τους. Και όπως ήταν αναμενόμενο, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν σημαντική συσχέτιση μεταξύ της ενσυναίσθησης των ηγετών και των επιδόσεων των επιχειρήσεων.
Χαρακτηριστικά ηγετών με ενσυναίσθηση
Οι επιχειρήσεις που είχαν ηγέτες με υψηλό επίπεδο ενσυναίσθησης εμφάνισαν αυξημένη αποδοτικότητα, βελτιωμένη καινοτομία και μείωση του turnover του προσωπικού. Συγκεκριμένα οι ηγέτες με υψηλό επίπεδο ενσυναίσθησης:
Αύξηση της ικανοποίησης των εργαζομένων: είχαν την ικανότητα να αναγνωρίζουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες των μελών της ομάδας τους και να τις λαμβάνουν υπόψη, κάτι που οδηγούσε σε αυξημένη ικανοποίηση και δέσμευση των εργαζομένων, προωθώντας ένα θετικό εργασιακό περιβάλλον.
Ενίσχυση της συνεργασίας και της ομαδικής εργασίας: είναι πιο πιθανό να ενθαρρύνουν τη συνεργασία και την αμοιβαία υποστήριξη μεταξύ των μελών της ομάδας τους. Αυτό οδηγεί σε βελτιωμένη ομαδική απόδοση, ανταλλαγή ιδεών και καλύτερα αποτελέσματα στην επίλυση προβλημάτων.
Υψηλές ηγετικές ικανότητες: εμφανίζουν καλύτερες ικανότητες στην ανάληψη ηγετικού ρόλου. Αναπτύσσουν πιο αποτελεσματικές στρατηγικές διοίκησης, έχουν καλύτερη επικοινωνία με την ομάδα τους και είναι πιο ικανοί να αντιμετωπίσουν προκλήσεις και να λαμβάνουν αποφάσεις.
Αύξηση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας: προωθούν ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Είναι ανοιχτοί στις ιδέες και τις απόψεις των άλλων μελών της ομάδας, και τους παρέχουν τον απαιτούμενο χώρο και την υποστήριξη για να αναπτύξουν καινοτόμες ιδέες.
Βελτίωση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας: οι επιχειρήσεις που έχουν ηγέτες με υψηλή ενσυναίσθηση επιτυγχάνουν υψηλότερα επίπεδα αποδοτικότητας και ανταγωνιστικότητας, καθώς η ενσυναίσθηση επηρεάζει θετικά την οργάνωση και τη λειτουργία της επιχείρησης. Αυτό συμβαίνει διότι οι ηγέτες έχουν καλύτερη κατανόηση των αναγκών της αγοράς, των πελατών και των εργαζομένων τους, πράγμα που τους επιτρέπει να λαμβάνουν πιο ακριβείς και ενημερωμένες αποφάσεις, να προσαρμόζουν τις στρατηγικές τους και να εκμεταλλεύονται ευκαιρίες για την ανάπτυξη και την επιτυχία της επιχείρησης.
Πρακτικοί τρόποι καλλιέργειας ενσυναίσθησης στην εργασία
Η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης στην ηγεσία μπορεί να γίνει με διάφορους πρακτικούς τρόπους. Ορισμένες ιδέες και πρακτικές που μπορείτε να υιοθετήσετε είναι οι εξής:
Καλλιεργείστε ενσυνειδητότητα (mindfulness): Εκπαιδεύστε τον εαυτό σας να είναι παρόν και αναγνωρίστε τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις σας. Η πρακτική mindfulness καλλιεργεί διαύγεια και παρουσία, μας δίνει την δυνατότητα να έχουμε αυξημένη επίγνωση της δικής μας εσωτερικής κατάστασης (self-awareness), ώστε να ανταποκρινόμαστε πιο αποτελεσματικά στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, ειδικά όταν αυτές είναι αυξημένες και αφορούν την πολυπλοκότητα της διαχείρισης μιας ομάδας.
Ακούστε ενεργά: Δίνετε προσοχή στους συνομιλητές σας και στην επικοινωνία με την ομάδα σας. Ακούστε με προσοχή, εκφράστε κατανόηση και ενδιαφέρον, και κάντε πολλές ερωτήσεις για να εμβαθύνετε στην κατανόηση των αναγκών και των απόψεων των άλλων. Επιλέξτε να κάνετε ανοιχτές ερωτήσεις που επιτρέπουν καλύτερο διάλογο και ευνοούν την δημιουργία εμπιστοσύνης και ανοιχτότητας στην ομάδα.
Εξετάστε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας: Αφιερώστε χρόνο για να παρατηρήσετε τις δικές σας σκέψεις, συναισθήματα και πεποιθήσεις. Αναρωτηθείτε για τις προσωπικές σας δυνάμεις, αδυναμίες και προκαταλήψεις. Αυτή η ενδοσκόπηση μπορεί να γίνει μέσω μεθόδων όπως η καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων σε ένα ημερολόγιο, η καταγραφή των προσωπικών σας επιτευγμάτων και αποτυχιών, η ανάλυση των αντιδράσεων σας σε διαφορετικές καταστάσεις και η επανεξέταση των προηγούμενων εμπειριών σας, καθώς και φυσικά μέσα από την πρακτική διαλογισμού mindfulness.
Αναπτύξτε το ενδιαφέρον σας για τους άλλους: Επικεντρωθείτε στη δημιουργία σχέσεων με βάση τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη. Εκφράστε ενδιαφέρον για τις ανάγκες και τις απόψεις των άλλων και επιδείξτε ανοικτή συμπεριφορά και ανταλλαγή ιδεών.
Επενδύστε στην εκπαίδευση και ανάπτυξη: Επενδύστε στην προσωπική σας ανάπτυξη διαβάζοντας βιβλία ή παρακολουθώντας σεμινάρια και διαλέξεις. Αυτό θα σας επιτρέψει να αποκτήσετε νέες γνώσεις και δεξιότητες που μπορούν να σας βοηθήσουν να καλλιεργήσετε ενσυναίσθηση και να εξελιχθείτε προσωπικά και επαγγελματικά.
